Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej została powołana w IPSiR w 1978 roku i do roku 2002 nosiła nazwę Zakładu Kryminologii i Polityki Kryminalnej. Kierowniczką Katedry jest dr hab. Dagmara Woźniakowska, prof. ucz.
Wizytówką naszej Katedry są przede wszystkim organizowane seminaria, debaty, konferencje oraz wykonywane badania, także we współpracy z jednostkami zagranicznymi.
Przedmiotem naszych badań są m.in. analizy dynamiki przestępczości w Polsce, metodologia badań kryminologicznych, teorie kryminologiczne, zapobieganie przestępczości, badanie sprawców i ofiar przestępstw, zbrodnie państwa, zbrodnie wojenne i przeciwko ludzkości, wykonywanie kary pozbawienia wolności, przestępczość kobiet, zachowania dewiacyjne nieletnich, polityka penitencjarna, funkcjonowanie sądownictwa oraz przestrzeganie wolności podstawowych przez organy ścigania i wymiar sprawiedliwości.
W zakresie dydaktycznym Katedra oferuje studentom nowatorskie seminaria, konwersatoria, ćwiczenia oraz kliniki z zakresu kryminologii, prawa karnego i praw człowieka, które dają możliwość łączenia wiedzy teoretycznej z praktycznymi umiejętnościami. Pozwala to studentom na prawdziwsze poznanie charakteru pracy w organizacjach pozarządowych, w instytucjach społecznych i państwowych, a także motywuje do rzeczywistej pracy z ludźmi, potrzebującymi specjalistycznej i fachowej pomocy.
Działania i inicjatywy realizowane w naszej Katedrze również są skierowane do szerszego grona odbiorców: akademików i praktyków z różnych dziedzin i obszarów życia społecznego, co pozwala na pełniejsze, uwzględniające wiele punktów widzenia, poznawanie świata.
W ramach działań propagujących rozwój kryminologii jako nauki, od wielu lat jako Katedra organizujemy otwarte dla publiczności Kryminologiczne Zebrania Katedry. Na naszych spotkaniach oferujemy możliwość wysłuchania referatu podejmującego wybrany problem z zakresu kryminologii, czy szerzej – nauk penalnych oraz uczestnictwa w dyskusji z udziałem zaproszonego prelegenta lub prelegentki..
W ramach spotkań Katedry gościliśmy wielu znakomitych specjalistów m.in. z zakresu kryminologii, nauk penalnych, czy nauk pedagogicznych, reprezentujących zarówno nasz ośrodek macierzysty, jak i inne placówki akademickie, instytuty badawcze oraz placówki resocjalizacyjne, wychowawcze i penitencjarne.
Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej podejmuje liczne działania na rzecz więźniów. Podstawowa aktywność w tym zakresie koncentruje się wokół zadań realizowanych od wielu już w ramach Kliniki 42.
W ramach Katedry funkcjonują następujące ośrodki badawcze: Ośrodek Badań Praw Człowieka, Centrum Analiz Kryminologicznych i Centrum Badań Zbrodni Międzynarodowych
Katedra ściśle współpracuje też z Kryminologicznym Kołem Naukowym Uniwersytetu Warszawskiego
W roku akademickim 2012/2013 jako pierwsi w Polsce uruchomiliśmy nowy kierunek studiów: „Kryminologia” i rozpoczęliśmy studia II stopnia.
W roku akademickim 2025/2026 uruchamiamy studia I stopnia na kierunku „Kryminologia”.