Centrum Badań Zbrodni Międzynarodowych prowadzi badania naukowe dotyczące zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni ludobójstwa i zbrodni agresji. Obecnie główny przedmiot badań Centrum stanowi rosyjska agresja przeciwko Ukrainie oraz popełnione w związku z nią zbrodnie.

Pomysł powołania Centrum powstał wśród pracowników Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej IPSIR UW. Głównym pomysłodawcą powstania Centrum był prof. dr hab. Andrzej Rzepliński, który został Przewodniczącym Rady Programowej Centrum. Do składu Kierownictwa Centrum weszli dr Andriy Kosyło oraz dr Barbara Błońska.

Zadaniem Centrum jest stworzenie platformy współpracy ekspertów nie tylko z Uniwersytetu Warszawskiego, ale również z innych ośrodków badawczych, organizacji pozarządowych i organów wymiaru sprawiedliwości. Udział w działalności Centrum zadeklarował m.in. Pan Yevgen Zakharov, jeden z najbardziej znanych obrońców praw człowieka w Ukrainie. Kharkiv Human Rights Protection Group, której Pan Zakharov jest Prezesem, od początku wojny bardzo dokładnie dokumentuje zbrodnie międzynarodowe popełnione przez zbrodniarzy rosyjskich w Ukrainie.

Centrum planuje zająć aktywną pozycję w toczącej się dyskusji naukowej, zwłaszcza na łamach czasopism anglojęzycznych, dotyczącej rosyjskich zbrodni prawa międzynarodowego popełnionych w Ukrainie, w szczególności co do określenia definicji pojęcia „ludobójstwo”. Uważamy, że w świetle prawa międzynarodowego pojęcie to należy rozumieć, jako zbrodnię obejmującą również działania skierowane na zniszczenie kultury narodu, zaprzeczanie istnienia jego odrębności, istnienia języka, prześladowanie osób świadomych swojej tożsamości narodowej.

Kolejnym problemem badawczym, który będzie analizowany w pracach Centrum, to kwestia odpowiedzialności za zbrodnię agresji przeciwko Ukrainie. Odpowiedzialności zarówno przedstawicieli władz, jak i samego państwa rosyjskiego. Centrum planuje wykorzystać potencjał IPSIR, będącego jednostką interdyscyplinarną, tworzoną nie tylko przez prawników i kryminologów, ale również przez socjologów, psychologów i pedagogów. Doświadczenie badawcze tych naukowców pozwoli na zbadanie kosztów społecznych wojny oraz pomocy ofiarom zbrodni wojennych.

Centrum zapewnia także wsparcie Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej w pracach dydaktycznych związanych z tematyką zbrodni międzynarodowych i stałą obecność w ofercie zajęć dydaktycznych o tej tematyce. Uruchomiony został już m.in. przedmiot ogólnouniwersytecki pt. Międzynarodowe prawo karne. Oferta dydaktyczna dot. zbrodni międzynarodowych będzie stopniowo poszerzana w miarę działalności Centrum.

Konferencje i seminaria naukowe organizowane lub współorganizowane przez CBZM:

  • Prawne i społeczne skutki zbrodni prawa międzynarodowego w Ukrainie. Międzynarodowa Konferencja Naukowa w 75. rocznicę uchwalenia konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, 14.12.2023

Celem konferencji było przedstawienie wyników badań z zakresu międzynarodowego prawa karnego, kryminologii i innych nauk społecznych dotyczących prawnch oraz społecznych następstw zbrodni międzynarodowych popełnionych przez rosyjskiego agresora w Ukrainie. Wydarzenie zostało zorganizowana przez Centrum Badań Zbrodni Międzynarodowych, Centrum Analiz Kryminologicznych, Katedrę Kryminologii i Polityki Kryminalnej oraz Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Partnerami wydarzenia byli Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego (AIDP), Fundacja Sunflowers, Kharkiv Human Rights Protection Group oraz Projekt Unii Europejskiej Pravo-Justice.

Publikacje:

Kosyło, A. (2023). Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej w 75. rocznicę uchwalenia Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa pt. „Prawne i społeczne skutki zbrodni prawa międzynarodowego w Ukrainie”, Warszawa 14 grudnia 2023 r . Biuletyn Kryminologiczny, (30), 295–299.

Projekty dydaktyczne:

  • Warsztaty wyjazdowe pt. „Mowa nienawiści i teorie spiskowe – jak się bronić i ochronić?”, zorganizowane w ramach Funduszu Doskonałości Dydaktycznej Uniwersytetu Warszawskiego, 19-21.04.2024

Warsztaty sfinansowane ze środków FDD zorganizowane zostały przez Centrum Badań Zbrodni Międzynarodowych UW, Centrum Analiz Kryminologicznych UW oraz Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego

  • Warsztaty wyjazdowe pt. „Przemoc motywowana nienawiścią – przyczyny, możliwości zapobiegania”,zorganizowane w ramach Funduszu Doskonałości Dydaktycznej Uniwersytetu Warszawskiego, 27-30.09.2023

Warsztaty sfinansowane ze środków FDD zorganizowane zostały przez Centrum Badań Zbrodni Międzynarodowych UW, Centrum Analiz Kryminologicznych UW oraz Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego

  • Spotkanie naukowe z żołnierzem Armii Ukraińskiej Olegiem Voloshynovychem, który przed wojną wykonywał zawód adwokata w Kijowie i był doktorantem w Akademii Nauk Prawnych Ukrainy. Spotkanie poświęcone problematyce rosyjskich zbrodni wojennych  popełnione w Ukrainie, 6.02.2023